Ninh Bình có hệ thống sông ngòi, ao hồ dày đặc, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt. Ngoài ra người dân còn tận dụng tối đa diện tích mặt nước sẵn có, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi từ những chân ruộng trũng cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản hoặc xây dựng mô hình kết hợp lúa - cá.

                                                      Chăm sóc cá giống tại Trung tâm Giống thuỷ sản nước ngọt tỉnh. Ảnh: Trần Đức
Với lợi thế tự nhiên đó, lãnh đạo Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt tỉnh (Sở Nông nghiệp và PTNT) đã luôn quan tâm đầu tư và phát huy tối đa nguồn nhân lực cho công tác nghiên cứu, sản xuất và cung ứng giống thủy sản nước ngọt trên địa bàn tỉnh.
Là người đã có khá nhiều năm kinh nghiệm trong nuôi thả cá nước ngọt, ông Lê Đức Nhượng ở xã Khánh Nhạc (Yên Khánh) cho biết: Gia đình tôi đã nuôi cá lóc bông 5 năm, với kinh nghiệm của mình, thời gian qua tôi chỉ tin tưởng mua giống cá của Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt tỉnh. Hiện nay, tôi đang lấy giống cá lóc bông của Trung tâm và nuôi thả trên diện tích 2 mẫu với khoảng 1,3 vạn con.
Ông Nhượng cho biết, cá giống lóc bông của Trung tâm có chất lượng tốt, người nuôi còn được hướng dẫn kỹ thuật và tư vấn về thức ăn, phòng trị bệnh miễn phí nên cho năng suất cao hơn hẳn. 1 năm, gia đình ông thu hoạch được khoảng 8 tấn cá, trọng lượng trung bình 1,5kg/con, cho thu nhập gần 200 triệu đồng/năm.
Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt tỉnh hiện đang quản lý, chăm sóc, nuôi dưỡng 13 loài thủy sản bố mẹ và hậu bị với khoảng 1.700kg, gồm cá trắm cỏ, cá trắm đen, cá chép thuần... Để có được những giống cá đảm bảo chất lượng cung ứng cho nông dân, Trung tâm đã tuân thủ các nguyên tắc làm giống.
Từ khâu chọn cá bố mẹ, phân loại các cặp cá bố mẹ và áp dụng chế độ ăn phù hợp cho từng loại cá. Tiếp đó là cải tạo ao, bơm cạn nước diệt cá tạp, hút bớt bùn, sau đó rắc vôi khử phèn, bón phân chuồng để tạo dinh dưỡng trong nước, khi đủ điều kiện mới thả cá bột, sau 50-60 ngày cá giống có thể xuất bán.
Kỹ sư Nguyễn Thế Ngọc, Phòng kỹ thuật của Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt tỉnh cho biết: Hiện nay, Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt tỉnh là đơn vị duy nhất trên địa bàn và khu vực một số tỉnh lân cận hiện đang bảo tồn 13 loài thủy sản nước ngọt hậu bị, hoàn toàn chủ động việc sản xuất giống cá nước ngọt. Đây là một nỗ lực cố gắng rất lớn của Trung tâm.
Trong 9 tháng đầu năm, Trung tâm đã sản xuất gây giống tại chỗ trên 1.600 vạn con cá bột (cá chép 520 vạn con, trắm cỏ 400 vạn con, cá rô đầu vuông và rô đồng 690 vạn con, cá chép Koi 32 vạn con...).
Ngoài ra, Trung tâm còn nhập 15 triệu con cá bột các loại về ương san tại chỗ phục vụ cung cấp giống cho nhu cầu nuôi thả trong nhân dân như cá bột mè trắng, cá bột cá trôi... Sản lượng cá hương, cá giống sản xuất tại chỗ và cung ứng cho người nuôi đạt trên 1.100 vạn con, đạt 201,15% so với kế hoạch năm và tăng 3,65 lần so với cùng kỳ năm trước, với chất lượng đảm bảo.
Bên cạnh đó, Trung tâm còn khảo sát và liên kết cung ứng giống với các cơ sở kinh doanh giống trên địa bàn. 9 tháng đầu năm đã cung ứng dịch vụ đến tay người nuôi được 132,5 vạn con.
Ngoài ra, để triển khai chương trình phát triển giống, Trung tâm còn thực hiện mô hình “Hỗ trợ sản xuất cá trắm cỏ và xây dựng mô hình ương nuôi cá giống tập trung” cho 15 hộ gia đình trên địa bàn 2 xã Khánh Cư và Khánh Tiên; thực hiện “Hỗ trợ sản xuất giống và xây dựng mô hình nuôi ốc nhồi thương phẩm” tại xã Khánh Thịnh (Yên Mô).
Để nhân rộng các mô hình nuôi cá rô phi áp dụng công nghệ nuôi VietGap nhằm giải quyết vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường, giảm tỷ lệ cá chết do dịch bệnh, đảm bảo các yêu cầu về an toàn thực phẩm, làm giảm thời gian nuôi, hiệu quả kinh tế cao hơn so với nuôi truyền thống, năm 2016 Trung tâm đã triển khai xây dựng mô hình “Nuôi thâm canh cá rô phi hồng theo hướng VietGap” với quy mô 1,7ha, mục tiêu đạt trên 10 tấn/ha tại 3 hộ trên địa bàn xã Cồn Thoi (Kim Sơn).
Đến nay, đàn cá đều sinh trưởng, phát triển tốt. Cùng với đó, Trung tâm còn chú trọng công tác khuyến nông, xây dựng các mô hình trình diễn tập trung như: mô hình nuôi ghép cá chép, nuôi ếch lồng thương phẩm... nhằm hỗ trợ các điều kiện, khuyến khích nhân dân mở rộng diện tích nuôi trồng thủy sản.
Có thể nói, việc sản xuất và cung ứng giống các loài thủy sản nước ngọt chất lượng cao của Trung tâm Giống thủy sản tỉnh đã góp phần khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của địa phương, đáp ứng được một phần nhu cầu nuôi thả thủy sản trong nhân dân, thúc đẩy phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho nhân dân.
Trong thời gian tới, Trung tâm Giống thủy sản nước ngọt Ninh Bình tiếp tục nỗ lực đảm bảo công suất, ương san, sản xuất ra nhiều giống cá nước ngọt, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của bà con nông dân không chỉ ở Ninh Bình mà các tỉnh lân cận.