Thu hoạch cá tra ở An Giang. Ảnh Nguyễn Huyền.

 Theo cục chế biến và phát triển thị trường nông sản, giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 3/2021 ước đạt 685 triệu USD, đưa giá trị xuất khẩu thủy sản 3 tháng đầu năm 2021 đạt 1,69 tỷ USD, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2020.

Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc là 4 thị trường nhập khẩu hàng đầu của thủy sản Việt Nam trong những tháng đầu năm 2021, chiếm 53,8% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản.

 Thị trường xuất khẩu chủ lực: 3 tăng 1 giảm
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản từ ngày 1/1 đến ngày 15/3/2021 đạt trên 1,324 tỷ USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2020. Top 4 thị trường hàng đầu lần lượt là: Khối thị trường CPTPP, Mỹ, EU và Trung Quốc.

Cụ thể: khối thị trường CPTPP đạt 382,923 triệu USD, tăng 1,8% so với cùng kỳ năm ngoái; thị trường Mỹ đạt 255,012 triệu USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ; EU thứ 3 đạt 145,023 triệu USD, giảm 3,5% và thứ tư là thị trường Trung Quốc đạt 132, 241 triệu USD, tăng 12,5% so với cùng kỳ.

Thủy sản xuất khẩu với 3 mặt hàng chính: Tôm, cá tra và hải sản. Từ ngày 1/1 -15/3, xuất khẩu tôm đạt 495,708 triệu USD, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm 2020; cá tra đạt 266,750 triệu USD, giảm 0,4% và hải sản các loại đạt 561,791 triệu USD.

Theo VASEP, nhu cầu sản phẩm cá tra nuôi từ Việt Nam đã tăng trở lại từ tháng 2-3/2021 giúp kéo giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL tăng lên theo. Tuy nhiên, nhu cầu này vẫn thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước, một lý do lớn là do sức mua hạn chế từ thị trường nhập khẩu lớn nhất cá tra của Việt Nam là Trung Quốc.

Hiện nay, việc hạn chế nhập khẩu thực phẩm của Trung Quốc vẫn nghiêm ngặt như trước nhưng hoạt động giao thương thông suốt hơn, có một số thương lái nhỏ Trung Quốc đã bắt đầu tìm đến các hộ nuôi để hỏi về giá cá trong khi trước đó họ hầu như không mấy quan tâm. Có thể họ chỉ dò giá nhưng không mua ngay và đang xem xét nhập vài container trước khi giá cá có thể tăng.

Bà Nguyễn Ngô Vi Tâm, Tổng giám đốc Công ty CP Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC) cho biết, doanh số tháng 3/2021 của công ty đạt 90% so với bình thường. Thời gian gần đây các khách hàng không còn phàn nàn về việc Hải quan Trung Quốc chậm trễ nữa, và khách hàng cũng cho biết hàng tồn kho của Trung Quốc thấp, điều này cũng hợp lý vì từ tháng 11/2020 Trung Quốc đã hạn chế nhập khẩu.

Vẫn theo CEO của Vĩnh Hoàn, công ty không tìm thấy cá để mua ngay cả khi đưa mức giá cao hơn và bà Tâm tin rằng giá xuất nhập khẩu cá tra sẽ tiếp tục tăng dần với nhu cầu phục hồi chậm và giá thức ăn chăn nuôi đang tăng khá mạnh.

“Chúng tôi cho rằng, tháng 4 này khách hàng bắt đầu chấp nhận mức giá cao hơn do nguồn cung vẫn ở mức độ vừa phải. Năm nay, dự đoán các tháng hè (tháng 5-7) nguồn cung nguyên liệu cá sẽ thấp hơn so với bình thường; thông thường vào hè mới là vụ thu hoạch cá chính nhưng năm nay thì không”, bà Vi Tâm cho biết.

Doanh nghiệp thận trọng trong năm 2021
Cuối tháng 3/2021, một nhà nhập khẩu lớn của EU cho biết; “Thị trường bán lẻ ở khu vực này tăng khá mạnh 30% so với năm trước, trong khi ngành dịch vụ thực phẩm vẫn còn đang uể oải. Mặc dù chúng tôi đang phải đối mặt với việc chi phí vận chuyển đường biển cao, giá bán cá ở EU vẫn ổn định, các nhà cung cấp Việt Nam đang cố gắng đẩy giá cao lên nhưng không ai đặt hàng”.

Theo Bob Noster, Giám đốc Cấp cao về kinh doanh và thu mua tôm và cá tra của Công ty Seattle Shrimp & Seafood Co., nhu cầu cá tra tại Mỹ rất mạnh vì các nhà bán lẻ và nhà khai thác dịch vụ ăn uống đều bận rộn mua hàng cho mùa xuân – hè. Ngoài người mua Mỹ, Trung Quốc cũng rất tích cực với các hợp đồng.

Giá cá tra nhập khẩu vào Mỹ đã tăng khoảng 6-7% kể từ cuối tháng 2. Cuối tháng 3/2021, giá cá tra nguyên liệu trong nước và giá xuất khẩu đã phản ánh điều đó; giá cá tra phile từ khoảng 1,60 - 165/pound vào cuối tháng 2 lên 1,70 -1,75/lb hiện nay.

“Các lô hàng trong tháng 4 đang có mức giá cao hơn, vì vậy chúng tôi hi vọng mức giá khả quan này sẽ duy trì trong vài tháng tới. Sản lượng cá tra thường bắt đầu cao ở mùa Xuân và tiếp tục tăng trong các tháng hè, hi vọng giá sẽ giảm vào cuối tháng 5-6, tuy nhiên, giá cả thường phụ thuộc vào thói quen mua hàng của Trung Quốc” ông Bob Noster cho hay.

Mặc dù tình hình xuất khẩu cá tra được dự báo rất khả quan, đặc biệt tại thị trường Mỹ. Mỹ cũng là thị trường truyền thống của Vĩnh Hoàn, đại diện của doanh nghiệp này chia sẻ, trong thời gian tới VHC tiếp tục đặt kế hoạch suy giảm trong năm 2021. Cụ thể, doanh nghiệp dự kiến doanh thu là 8.500 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 700 tỷ đồng, lần lượt tăng 22,2% và giảm 2,6% so với thực hiện trong năm 2020.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2020 và lũy kế năm 2020 vừa công bố mới đây của VHC, lợi nhuận của Vĩnh Hoàn tiếp tục lao dốc, giảm hơn 40% so với năm 2019, đạt mức 705 tỷ đồng.

Sang năm 2021, ngành thủy sản nói chung và xuất khẩu cá tra vẫn nhận được khá nhiều kỳ vọng của giới quan sát. Tuy nhiên, tốc độ hồi phục đến đâu thì còn phụ thuộc vào tiến triển "dập dịch" của các quốc gia, trong đó có cả Mỹ.

Nguyễn Huyền BizLive
Đăng ngày: 15/04/2021

Ngày cập nhật: 19/4/2021