Với mục tiêu phát triển nuôi trồng thủy sản theo hướng an toàn dịch bệnh, nâng cao chất lượng sản phẩm, đem lại hiệu quả kinh tế cao, năm 2016, Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp & PTNT) đã xây dựng và triển khai mô hình nuôi cá chép bán thâm canh theo hướng VietGAP tại xã Gia Vượng, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.

                                                             Thu hoạch cá từ mô hình ao nổi tại xã Gia Phương (Gia Viễn).
Tại ao cá nhà ông Đỗ Văn Bính, xóm 2, Gia Vượng, định kỳ 2 tuần một lần cá sẽ được bắt lên để cân đo, các thông số được ghi chép cẩn thận. Đây sẽ là cơ sở để đánh giá mức độ phát triển của cá so với thời điểm trước đó nhằm định hướng khối lượng thức ăn cho phù hợp với từng giai đoạn, giảm thiểu tỷ lệ thất thoát thức ăn cũng như tránh việc thức ăn dư thừa làm ảnh hưởng đến môi trường nước.
Ngoài ra, tất cả các hoạt động, khả năng ăn mồi của cá nuôi; các yếu tố môi trường nước, pH, độ trong, nhiệt độ, các loại địch hại cũng được theo dõi và kiểm tra hàng ngày. Định kỳ 15 ngày ao sẽ được khử trùng bằng vôi bột nhằm duy trì màu nước, ổn định pH.
Ông Bính chia sẻ: Lần đầu tiên nuôi cá theo hình thức này, tốc độ cá lớn nhanh hơn hẳn. Chỉ sau 6 tháng, cá có thể đạt yêu cầu xuất bán với trọng lượng mỗi con trên 1 kg. Gia đình thả 14.000 con giống (cỡ giống 100g/con) trên diện tích 0,7 ha, hôm vừa rồi thu hoạch được khoảng 10 tấn cá, thu lãi gần trăm triệu đồng.
Ông Đinh Duy Chính, xóm 2, xã Gia Vượng cũng là một trong những hộ tham gia mô hình cho biết thêm: Nhà tôi nuôi cá từ nhiều năm nay, nhưng theo hình thức nuôi bán thâm canh, cá hay bị dịch bệnh. Khi tham gia mô hình, tôi thấy chi phí thức ăn đã giảm hẳn do có cách chăm sóc hợp lý, cá ít bệnh, tăng trọng nhanh và cho hiệu quả cao hơn so với trước
VietGAP (là cụm từ viết tắt của: Vietnamese Good Agricultural Practices) có nghĩa là thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam, do Bộ Nông nghiệp &PTNT ban hành, chúng được xây dựng trên các tiêu chí cơ bản là: đảm bảo an toàn, nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo phúc lợi xã hội, sức khỏe người sản xuất và người tiêu dùng; đồng thời bảo vệ môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản xuất. Khi nuôi cá theo VietGAP người nông dân có nhiều cái lợi.
Tuy nuôi cá thâm canh theo hướng VietGAP bà con phải bỏ ra thêm từ 7-10 triệu đồng/ha để chi phí xây dựng ao nuôi theo quy chuẩn, nhưng mật độ thả giống sẽ cao hơn so với nuôi bình thường từ 20-30%, chi phí thuốc men, phòng trừ dịch bệnh cũng giảm đáng kể. Hơn nữa, sản phẩm chuẩn hơn, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng nên con cá nuôi theo VietGAP sẽ được đảm bảo về chất lượng và giá cả vì thế cũng cao hơn.
Có thể nói, mô hình “Nuôi cá chép bán thâm canh theo hướng VietGAP” triển khai thành công tại xã Gia Vượng, huyện Gia Viễn đã mở ra hướng phát triển mới, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần cải thiện môi trường, thay đổi nhận thức của người dân về kỹ thuật nuôi an toàn theo quy chuẩn cũng như đảm bảo tính bền vững trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt ở các vùng nuôi tại Ninh Bình.
Tuy nhiên, để nhân rộng và phát triển mô hình nuôi cá theo hướng VietGAP còn gặp không ít khó khăn. Nguyên nhân là hầu hết các diện tích nuôi còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa có nhiều vùng chuyên canh tập trung. Việc đầu tư thâm canh của nông dân còn nhiều hạn chế. Thiếu nguồn cung con giống, công tác kiểm dịch chất lượng con giống còn nhiều lỗ hổng… cũng đang là những trở ngại trong việc phát triển thủy sản trên địa bàn tỉnh.
Theo Chi cục Thủy sản, thời gian tới, để việc nuôi trồng thủy sản theo VietGAP đạt hiệu quả cao hơn, ngành chuyên môn đang tích cực phối hợp với các địa phương hoàn thiện quy hoạch các vùng nuôi thâm canh tập trung, hướng đến phát triển sản xuất giống tại chỗ và đẩy mạnh công tác chuyển giao quy trình kỹ thuật đến nông dân.
                                                                                                    Hà Phương-Trường Giang