Nếu năm 2015 giá cá sấu tăng mạnh, thì năm nay, giá cá sấu thương phẩm thấp gần như “chạm đáy” khiến các hộ nuôi bị thua lỗ.

Cá sấu rớt giá
Hiện nay, thương lái mua cá sấu với giá dao động từ 90.000 - 92.000 đồng/kg. Người nuôi cá sấu trong tỉnh và các tỉnh khu vực ĐBSCL đang bị thua lỗ nặng do giá cá sấu giảm 3 lần so với cùng kỳ năm trước.
Huyện Phước Long được xem là “thủ phủ” nghề nuôi cá sấu của tỉnh - có đàn cá sấu lớn nhất tỉnh. Những năm trước, không ít hộ dân ở huyện giàu lên nhờ nuôi cá sấu. Vì vậy, mô hình nuôi cá sấu phát triển rất nhanh dù không được ngành chức năng khuyến khích. Nhiều hộ dân đầu tư hàng chục, hàng trăm triệu đồng xây chuồng trại nuôi cá sấu. Song, với giá cá sấu giảm xuống thảm hại, nhiều đàn cá tới lứa bán mà người nuôi không thể bán. Với giá cá sấu như hiện nay, nông dân lỗ từ 30.000 - 40.000 đồng/kg (chưa kể công chăm sóc).
Ông Huỳnh Thanh Liêm, thị trấn Phước Long, huyện Phước Long nuôi 250 con cá sấu, trong đó có 100 con loại I (15 kg/con) tới lứa bán. Nếu bán theo giá hiện nay, ông Liêm lỗ khoảng 500.000 - 600.000 đồng/con. Ông Liêm cho biết: “Tiền mua cá sấu giống 500.000 đồng/con, nuôi 18 - 20 tháng cá mới đạt trọng lượng 15kg/con. Để đạt được trọng lượng như vậy, cá sấu phải ăn khoảng 120kg cá mồi (cá mồi giá 12.500 đồng/kg). Chi phí cá giống với cá mồi để nuôi cá sấu đạt loại I khoảng 2 triệu đồng/con. Nhưng với giá cá sấu hiện nay, mỗi con đạt trọng lượng 15kg bán được khoảng 1,4 triệu đồng, như vậy tôi lỗ khoảng 600.000 đồng/con. Bán 100 con, tôi lỗ khoảng 60 triệu đồng. Do vậy, tôi phải chờ giá lên mới bán”.
Hộ bà Từ Ngọc Điểm (cùng ấp với ông Liêm) có đàn cá sấu 800 con tới lứa xuất bán. Song, do giá thương lái mua quá thấp nên bà Từ không bán, để lại tiếp tục nuôi, và cho cá ăn cầm chừng để chờ giá.
Nhiều người nuôi cá sấu ở huyện Phước Long đang lo lắng vì phải tốn thêm tiền thức ăn, tiền điện nước, vệ sinh chuồng trại hàng ngày để nuôi cá sấu chờ giá.
Công nhân trang trại Phương Tín (huyện Phước Long) lấy da cá sấu phục vụ chế biến sản phẩm thời trang. Ảnh: M.Đ
Liên kết trong chăn nuôi
Giá cá sấu giảm không chỉ gây khó khăn cho những hộ chăn nuôi nhỏ, mà những gia trại lớn với quy mô hàng chục ngàn con càng khổ sở, vất vả hơn.
Ở trang trại Phương Tín (xã Vĩnh Thanh, huyện Phước Long) - cơ sở nuôi, thu mua, buôn bán cá sấu lớn nhất Bạc Liêu, mỗi ngày công nhân lột da hàng trăm con cá sấu. Ông Trương Thanh Mai, người được mệnh danh là “vua” cá sấu miền Tây bày tỏ, trước khó khăn của việc giá cá sấu liên tục giảm và chưa có dấu hiệu dừng lại, từ việc bán nguyên con, ông đã bắt đầu chuyển hướng sang làm thuộc da cá sấu.
Bước đầu, công nhân trang trại Phương Tín lột da cá sấu, sau đó sẽ chuyển đến đối tác để gia công phần da này. Da cá sấu sau khi gia công sẽ dùng làm các sản phẩm thời trang như giày, ví, thắt lưng... Những sản phẩm này sẽ được trang trại Phương Tín tìm kiếm thị trường tiêu thụ. Hướng sắp tới là ông Mai sẽ xây dựng nhà máy thuộc da cá sấu để đảm bảo ổn định đầu ra cho cá sấu, không chỉ cho riêng trang trại ông mà còn bao tiêu cho nông dân trong vùng.
Ông Trương Thanh Mai nhận xét: “Cái khó hiện nay là nhiều người chưa tìm hiểu kỹ mà đã nuôi cá sấu ồ ạt, chưa hình thành sự liên kết giữa người nuôi với nhau. Từ đó tạo điều kiện cho thương lái ép giá. Nếu chúng ta thành lập một hiệp hội của những người nuôi cá sấu như Thái Lan thì sẽ kiểm soát được giá bán, không dẫn đến thua lỗ như bây giờ. Tôi đã nhiều lần kiến nghị với ngành chức năng về việc thành lập một hiệp hội để bảo vệ quyền lợi cho người nuôi cá sấu”.
Ngành chức năng cho rằng, việc người dân đầu tư nuôi cá sấu mà không cần quan tâm đến đầu ra sản phẩm là vấn đề đáng lo ngại. Bởi, muốn xuất khẩu cá sấu, người nuôi phải chứng minh nguồn gốc, xuất xứ hợp pháp, đúng tiêu chuẩn, đúng thế hệ F2… Còn nếu người dân đồng loạt nuôi theo kiểu tự phát, không có hợp đồng bao tiêu sản phẩm, thì đến thời điểm thu hoạch rất khó bán. Thiết nghĩ, để đầu ra cá sấu ổn định, không bị thương lái ép giá, các hộ chăn nuôi cá sấu cần thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã, còn khu vực ĐBSCL cần thành lập hiệp hội.
Minh Đạt